III. Ahmet Sebili ve Meydan Çeşmesi

III. Ahmed Sebili ve meydan Çeşmesi, Ayasofya’nın yan tarafında Topkapı Sarayı kapısının önünde yer almaktadır. Çeşme, üzerindeki süslemeleri ve hat yazıları ile adeta bir sanat merkezi görünümündedir. Bu çeşmeyi ilk gördüğümde tabiri caizse donup kaldım,1700 lü yıllarda yapılmış Osmanlı İmparatorluğu'nun gerileme döneminde inşa edilmiş.Çoğumuz biliriz ki; padişahlar,ihtişamını belirtmek için camiler,çeşmeler,.vb. yapılar yapardı,bu çeşmede onlardan biri yanlız kafa karıştıran mesele şu ki, Osmanlı son dönemlerinde yapılarını Avrupai tarzda yapıyordu. Bu çeşmeye bakınca sanki imparatorluk yeniden yükseliyormuş gibi gösteriliyor.

Gerçi o dönemde Lale devri'ni kapsıyor ya,

 Bu çeşme yapılmadan önce bu çeşmenin bulunduğu yerde Doğu Roma İmparatorluğu’ndan kalma Perayton adlı bir çeşme varmış. Daha sonra Nevşehirli Damat İbrahim Paşa’nın önerisi ile Sultan III. Ahmed tarafından çeşmenin yapımına karar verilmiş.

 Çeşme dört taraflı çeşmedir. Yani her bir tarafında da çeşmeler bulunmaktadır. Köşelerinde ise yarım daire olarak dizayn edilmiş birer sebili bulunmakta. Yapının iç kısmında ise sekizgen bir su haznesi vardır. Çeşmeler, iki renkli sivri kemerli nişe sahiptir.

Sultan III. Ahmed’in kitabesi Ayasofya’ya bakan tarafta bulunuyor. Kitabenin altında sivri kemerli bir çeşme ve çeşmenin de her iki tarafında mukarnaslı birer niş var. Diğer cephelerde ise çeşme ve yanlarında nişler ile beşer satır ve beşer beyitli kaside bulunmakta. Sebillerdeki kitabeler ise ikişer satır ve üçer beyittir.

ebilin pencereleri tunç döküm şebekelerle örtülü. Şebekeler, yapının köşelerindeki dış bükey normuna uygun olarak yapılandırılmış. Ayrıca şebekelerde lalelerle bölümlenmiş su verme aralıkları var. Su verme aralıklarını biçimlendiren çubuklar birer lale görünümünde yapılmış olup, lalelerin iki yana açılmış olan taç yaprakları birer sivri kemer oluşturmakta.