Bozdoğan Su kemeri (Valens Su Kemeri)

  Yerden yaklaşık 20m, deniz seviyesinden ise neredeyse 65 metre yüksek olan kemer bugün kullanılmamaktadır. Son birkaç yılda turizm amaçlı kullanılabileceği yönünde haberler yer aldı basılı ve görsel medyada.

   İstanbul'a ayrı bir hava kattığı tartışılamaz, Doğu Roma İmparatorluğu döneminde ozaman ki adıyla Konstantinopolis'in su ihtiyacını karşılamak için İmparator Konstantin tarafından yapımına başlansa da,imparatorun ömrü yetmiyor,yerine geçen İmparator Valens yarım kalan işi tamamlıyor,Kemerin adı da bu imparatordan geliyor. Birçok kez zarar görüyor doğal afetlerden,istilalardan ama yinede ayakta ve "Burdayım" der gibi duruyor.

  Yaklaşık 250 km uzunluğunda olan bu su taşıma sistemi, Antik dönemin en eski su kanalı tesislerindendir. 

  İstanbul fethedildikten sonra Fatih Sultan Mehmet Han, kemerden istifade etmesini iyi bildi. Önce, Beyazıt’ta yaptırdığı ilk saraya Gözyaşı Sarayı'na sonra da Topkapı Sarayı’na su sağlaması için kemeri onarttı ve hatta yeni su kaynakları ilave ettirdi.

Yalnız bununla kalmadı tabi. Kemer, Osmanlı döneminde sürekli ilgi gördü. Belirttiğim gibi İstanbul sürekli su sıkıntısı çeken bir kent oldu. Öyle ki 1768 yılında yayımlanan bir ferman ile artık şehre hamam yapılması yasaklandı (yapılan son hamam, Cağaloğlu Hamamı oldu). Sebebi ise yaşanan su sıkıntısı idi. Bu nedenle; 2.Bayezid, Kanuni Sultan Süleyman, 2.Mustafa ve 3.Ahmet dönemlerinde Bozdoğan Kemeri ya restore edildi ya ilaveler ile büyütüldü.

 1500 yıl boyunca faal olarak kullanılan kemere ait “Bozdoğan” adının nereden kaldığı çok belli olmasa da bazı tarihçiler, “Bozulgan Kemer” tabirinin zamanla dönüşerek bugünkü halini almış olabileceğini belirtiyorlar. Kesin olan ise Fatih Vakfiyelerindeki kayıtlarda yapıdan, yalnızca “kemer” olarak bahsedildiğidir.